11

१) करडाचे जन्मतः वजन जास्त मिळावे या साठी काही विशेष प्रयत्न करायला सांगितले जातात. त्यातले दोन खालील प्रमाणे-
- शेवटच्या 6 आठवड्यात शेळीला जास्तीचा खुराक देणे
- जातिवंत बोकड लागवडीस वापरणे
२) करडाचे जन्मतः वजन जास्तीत जास्त मिळावे हि चांगलीच गोष्ट आहे; पण याला काही मर्यादा नाहीत का?
३) मला वाटते नैसर्गिक रित्या जे काही करडाचे जन्मतः वजन मिळेल ते चांगले. असे वजन हे साधारण 1.5 किलो ते 4 किलो पर्यंत मिळू शकते.
४) करडाचे जन्मतः वजन हे शेळीच्या आकारमनावर व कॅपॅसिटीवर अवलंबून आहे. एखादी शेळी आकारमानाने, उंचीने छातीच्या घेराने लहान असेल तर तिला काय 3.5 किलो वाजनाचे करडू व्हावे का? आपणस तर 2 करडे हवी असतात, मग तिला 3.5 चे 2 व्हावीत का? शक्यच नाही. तिच्या आकारमानानुसार तिला 1.5 किलोची 2 किंवा 2 ते 2.5 किलोचे एक किंवा फार फार तर 2 किलोची 2 होतील.
५) जन्मतः चे वजन वाढविण्यात लागवडीच्या बोकडाचा काही संबंध नसतो असे मला वाटते कारण शेळी करडाला जन्माला घालणार असते, बोकड नाही. जन्म झाल्यानंतर बोकडाच्या अनुवंशिकतेनुसार करडाचे वजन किती वाढायचे ते ठरेल.
६) शास्त्रा प्रमाणे शेवटच्या 6 आठवड्यात पोटातील पिल्लांची 70 टक्के वाढ होते याचा अर्थ त्या अगोदर फक्त 30 टक्के वाढ होते.
७) समजा एका शेळीला एकच 3 किलो वाजनाचे करडू झाले. म्हणजे त्या करडाचे लागवडीपासून 5 महिन्यात फक्त 3 किलो वजन झाले. करडू जन्मल्यानंतर दर महिन्याला 4 ते 5 किलोने वाढते.
८) याचा अर्थ असा कि शेळी गाभण असताना ती स्वतःचे वजन वाढवते व करडाचे वजन तिच्या आकारमानानुसार वाढवते जेणे करून तिला प्रसुती मध्ये करडास जन्म देणे सोईस्कर होईल.
९) याचा पुढील अर्थ असा कि शेवटचा 6 आठवड्यात जरी जास्तीचा खुराक दिला तरी करडाचे फार वजन वाढणार नाही.
प्रथम शेळीचे वजन वाढेल, त्यानंतरचा जास्तीचा खुराक वय जाईल.
१०) उदा पाहू. एका शेळीचं जास्तीत जास्त वजन समजा 50 किलो आहे. आधीच्या वितात तिचं वजन घटून समज 45 किलो झालं. आता या शेळीची लागवड केल्यानंतर तीच वजन वाढायला सुरवात होईल. दर महिन्याला समजा 4 किलो वजन वाढ धरली तर 40 दिवसात तिचं वजन पुन्हा 50 किलो होईल. उरलेल्या सुमार 4 महिण्यात 2 करडाचे वजन जास्तीत जास्त 8 किलो होईल. म्हणजे आहे त्या खुराकात शेळीचं भागून करडांचे वजन देखील व्यवस्थित होईल.
११) जर शेळीच्या वजन घटीच्या काळात तिचं वजन घटू दिलं नाही तर वजन वाढीच्या काळात जास्तीचा खुराक देण्याची वेळ येणार नाही.
१२) माझा हा विचार आपणस पटत नसेल तर कृपया सोदाहरण स्पस्ट करून कळवावे हि विनंती.

लेखक- बाळू मोटे.